Lek na cukrzycę a odchudzanie. Czy lek na cukrzycę odchudza?

Nadwaga i otyłość stanowią globalny problem zdrowotny, prowadząc do licznych chorób, w tym cukrzycy typu 2. W odpowiedzi na rosnącą epidemię otyłości, naukowcy poszukują nowych metod leczenia, które mogą wspierać pacjentów w walce z nadmierną masą ciała. Ciekawą opcją, która zyskuje coraz większe uznanie, są leki przeciwcukrzycowe, zwłaszcza te z grupy GLP-1. Leki te, pierwotnie przeznaczone do kontrolowania poziomu glukozy we krwi, wykazują również zdolność do wspomagania redukcji masy ciała, co czyni je obiecującym rozwiązaniem w leczeniu otyłości.

Nadwaga i otyłość a leki na cukrzycę

Na samym początku należy zwrócić uwagę na to, że nie każdy lek na cukrzycę będzie również działał przy leczeniu otyłości. Podstawowym celem farmakoterapii cukrzycy jest regulacja poziomu glukozy we krwi. Leki osiągają ten cel różnymi metodami, takimi jak zwiększenie wydzielania insuliny, wspomaganie absorpcji glukozy przez komórki trzustki oraz hamowanie wydzielania glukagonu. Niektóre z tych leków mają także dodatkowy wpływ na inne narządy, przynosząc dodatkowe korzyści zdrowotne. Nie można jednak powiedzieć, że lek stosowany w leczeniu cukrzycy automatycznie będzie skuteczny w leczeniu otyłości.

Analogi GLP-1 - leki przeciwcukrzycowe czy cudowne środki na odchudzanie?

Leki z grupy GLP-1, czyli agoniści receptora glukagonopodobnego peptydu 1, są lekami skutecznymi zarówno w leczeniu otyłości jak i cukrzycy typu 2. Należy wiedzieć że cukrzyca typu 2 rozwija się z powodu insulinooporności - stanu wynikającego z nadmiaru tkanki tłuszczowej, lub towarzyszy zespołowi policystycznych jajników (PCOS). Gdy tkanki ciała zaczynają być oporne na działanie insuliny trzustka na początku wydziela jej więcej, potem wchodzi w fazę niewydolności. O stanie przedcukrzycowym i cukrzycy typu 2 mówimy właśnie wtedy, gdy trzustka nie jest w stanie wydzielić takiej ilości insuliny, która kontrolowała by poziom glukozy we krwi. Dodatkowo, trzeba pamiętać że insulina jest hormonem anabolicznym i pogłębia problem z utrzymaniem masy ciała i kontrolą apetytu. 

Analogi GLP-1 pomagają kontrolować poziom glikemii głównie poprzez stymulację poposiłkowego wydzielania insuliny, dzięki temu poziom cukru po jedzeniu jest sprawnie przywrócony do normy, a w czasie między posiłkami insulina wydzielana jest w niewielkiej ilości. Dzięki temu czas przez który organizm jest pod wpływem wyższych stężeń insuliny jest mniejszy, a to ogranicza jej niekorzystny wpływ na masę ciała. Leki z tej grupy oddziałują również bezpośrednio na ośrodek głodu i sytości znajdujący się w mózgu, ponadto spowalniają opróżnianie się żołądka co dodatkowo wzmaga sygnał sytości. Doprowadza to do utraty masy ciała, a to zmniejsza problem z insulinoopornością organizmu. Jak widać lepsza kontrola cukru we krwi pomaga w redukcji masy ciała, a redukcja masy ciała pomaga w kontroli glikemii, dlatego analogi GLP-1 są skuteczne w obu sytuacjach. 

Semaglutyd, liraglutyd i tirzepatyd to najpopularniejsze leki z tej grupy. Semaglutyd zyskał ogromne zainteresowanie ze względu na swoje znakomite wyniki w badaniach klinicznych. Pacjenci stosujący ten lek tracili nawet do 15% masy ciała w ciągu roku, co jest imponującym wynikiem w kontekście leczenia otyłości.

W mediach tradycyjnych i społecznościowych coraz więcej uwagi przyciąga Ozempic, czyli semaglutyd, ze względu na swoją ogromną popularność wśród celebrytów. Kontrowersje wzbudza jego stosowanie nie tylko przy prawidłowej masie ciała, ale również w leczeniu otyłości ponieważ posiada on rejestrację tylko w leczeniu cukrzycy typu 2. Emocje są jeszcze silniejsze ponieważ Ozempic jako jeden z niewielu posiada refundację dla pacjentów z cukrzycą, a jego przewlekły brak w aptekach ogranicza pacjentom dostęp do tego, często niezbędnego dla nich leku. Na szczęście w Polsce jest już dostępny preparat zawierający semaglutyd dedykowany do leczenia otyłośći - Wegovy, więc oczekujemy poprawy jeżeli chodzi o dostępność Ozempicu dla pacjentów z cukrzycą. 

Podsumowując analogi GLP-1 oraz podwójny analog - tierzepatyd to leki które z powodzeniem są stosowane  w leczeniu cukrzycy, ale ponieważ niektóre z nich wyróżniają się dużą skutecznością w leczeniu otyłości stopniowo uzyskują one rejestrację również i w tym wskazaniu.

Semaglutyd w postaci roztworu do podskórnej iniekcji

Semaglutyd dostępny jest w formie roztworu do podskórnych iniekcji. Jest to wygodna forma stosowania leku, ponieważ wystarczy jedna iniekcja tygodniowo. Długie okresy półtrwania semaglutydu pozwalają na powolne uwalnianie substancji czynnej, co zapewnia stabilne działanie przez cały tydzień. Zgodnie z informacjami zawartymi w ulotce, opakowanie zawiera również wstrzykiwacz oraz igły, co ułatwia pacjentom samodzielne podawanie leku.

Leczenie semaglutydem w formie iniekcji jest refundowane dla pacjentów chorujących na cukrzycę t.2, co oznacza, że pacjenci mogą nabyć lek po znacznie obniżonej cenie. Koszt jednego opakowania na receptę wynosi nieco ponad 100 zł, podczas gdy cena bez refundacji sięga powyżej 400 zł. Ważne jest jednak, aby preparat był podawany wyłącznie podskórnie, nigdy domięśniowo ani dożylnie, co zapewnia jego prawidłowe działanie i minimalizuje ryzyko powikłań.

Semaglutyd w postaci tabletek do codziennego stosowania doustnego

Oprócz formy iniekcji, semaglutyd jest dostępny również w postaci tabletek do codziennego stosowania doustnego. Ta forma leku jest jeszcze bardziej wygodna dla pacjentów, którzy mogą przyjmować go raz dziennie bez konieczności wykonywania iniekcji.

Semaglutyd jest białkiem, dlatego wyzwaniem jest ograniczenie trawienia go po dostaniu się do żołądka. Dzięki innowacyjnej technologii, semaglutyd w tabletkach jest w stanie przetrwać kwaśne środowisko żołądka i być wchłaniany w jelitach, ale jego skuteczność w leczeniu otyłości wciąż jest niższa niż formy w zastrzykach. Trwają badania, które miałyby poprawić wchłananie leku i dopuścić go w tej formie również w leczeniu choroby otyłościowej. Niezależnie od sytuacji zawsze należy pamiętać, że leki, niezależnie od ich formy podania, trzeba stosować zgodnie z zaleceniami lekarza, który odpowiednie dobierze sposób podania oraz dawkę leku.

Semaglutyd - jakie należy zachować środki ostrożności?

Podczas stosowania semaglutydu, zarówno w formie iniekcji, jak i tabletek, ważne jest przestrzeganie pewnych środków ostrożności. Przede wszystkim, lek powinien być stosowany zgodnie z zaleceniami lekarza. Pacjenci powinni regularnie monitorować poziom glukozy we krwi i konsultować się z lekarzem w przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów.

Pacjenci z chorobami nerek, wątroby lub przewlekłymi chorobami układu pokarmowego powinni zachować szczególną ostrożność i poinformować lekarza o swoim stanie zdrowia przed rozpoczęciem terapii semaglutydem. Ważne jest również, aby pacjenci byli świadomi potencjalnych skutków ubocznych leku i reagowali na wszelkie niepokojące symptomy, takie jak nasilone nudności, wymioty czy bóle brzucha.

Jakie jest ryzyko stosowania semaglutydu? Jakie są skutki uboczne stosowania leku na cukrzycę u osób zdrowych?

Jak każde leki, semaglutyd może wywoływać skutki uboczne. Do najczęstszych należą nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha i reakcje w miejscu podania (w przypadku iniekcji). Te objawy zazwyczaj ustępują po pewnym czasie stosowania leku, ale ważne jest, aby pacjenci byli świadomi tych potencjalnych dolegliwości i zgłaszali je swojemu lekarzowi.

Stosowanie semaglutydu u osób zdrowych, które nie mają cukrzycy, wiąże się z pewnym ryzykiem. Stosowane semaglutydu u osób zdrowych wiąże się z większym ryzykiem działań niepożądanych niż u pacjentów chorujących na otyłość lub cukrzycę typu 2. Dlatego też stosowanie semaglutydu powinno być zawsze konsultowane z lekarzem i monitorowane przez specjalistę.

Podsumowanie

Leki na cukrzycę, takie jak semaglutyd, liraglutyd czy tirzepatyd, oferują nowe nadzieje w leczeniu otyłości. Dzięki swoim właściwościom wspomagającym redukcję masy ciała, stanowią one cenne narzędzie w terapii nadwagi i otyłości. Ważne jest jednak, aby pacjenci byli świadomi potencjalnych skutków ubocznych i zachowywali odpowiednie środki ostrożności podczas terapii. Tak jak przy stosowaniu innych leków, kluczowa jest współpraca z lekarzem i regularne monitorowanie stanu zdrowia. Dodatkowo, jeśli leki mają pomóc w procesie odchudzania nie można zapomnieć o odpowiedniej diecie i aktywności fizycznej, a także o wsparciu specjalistów takich jak dietetycy i lekarze, psycholog odchudzania, czy nawet fizjoterapeuta.