BMI (Body Mass Index) to wskaźnik pozwalający określić, czy nasza masa jest odpowiednia względem wzrostu. Dzięki niemu możemy sprawdzić, czy nasza waga mieści się w granicach normy lub, czy mamy poważną bądź lekką niedowagę, nadwagę, a nawet otyłość. BMI nie jest doskonałą miarą zdrowej masy ciała, ale pomaga określić, czy konieczne są dodatkowe działania w zakresie określenia wpływu masy ciała na aspekty zdrowotne. BMI jest pierwszym kryterium oceny problemów z masą ciała, niezależnie od tego czy mówimy o jej nadmiarze, czy o niedoborze. Należy jednak zwrócić uwagę, że zawsze należy diagnozować pacjenta, a nie wskaźnik, czy pojedyncze wyniki, w tym wartości wskaźnika masy ciała. Jakie są prawidłowe wartości BMI? Jakie są jego ograniczenia? Sprawdź w poniższym tekście. 

‍Czy wartość BMI jest dla każdego?

Opracowane przez Światową Organizację Zdrowia (ang. WHO) normy BMI są skierowane do osób dorosłych. Należy pamiętać, że wskaźnik ten nie ma zastosowania w przypadku: dzieci do 18. roku życia, kobiet w ciąży lub sportowców. Z kolei dla osób starszych ocena BMI i wnioskowanie na podstawie tego wskaźnika jest możliwe, jednak ustalone są dla tej grupy  inne normy. 

‍Grupy, u których wskaźnik BMI nie ma zastosowania:

-Dzieci do 18. roku życia — u dzieci wynik BMI należy odnosić do siatek centylowych. W okresie dojrzewania zmienia się stopień mineralizacji i gęstość kości, który istotnie wpływa na masę ciała.
-Kobiety w ciąży — wzrost masy ciała podczas ciąży to normalna, lecz bardzo indywidualna sprawa. W ciąży kontroluje się przyrost masy ciała w zależności od trymestru, używanie wskaźnika  BMI w przypadku kobiet ciężarnych jest błędem.  Wagę należy kontrolować podczas każdej kontroli ginekologicznej.
-Sportowcy — mięśnie są gęstsze i cięższe, niż tłuszcz, przez co wyższe BMI u sportowców jest często błędnie klasyfikowane jako nadwaga, lub nawet otyłość. BMI nie uwzględnia różnic między masą mięśniową a masą tłuszczową.
-Osoby starsze — najpopularniejsza klasyfikacja BMI nie uwzględnia zmian zachodzących w procesie starzenia organizmu. U osób powyżej 65. roku życia wzrasta ilość tkanki tłuszczowej, natomiast maleje masa mięśni i masa kości i te zmiany zachodzące w ciele są całkowicie normalne. Dla osób starszych przyjęto więc inne normy, gdzie za prawidłowe BMI uważa się wynik od 22 do 27 kg/m².

{{cta}}

Jak obliczyć swoje BMI?

Body Mass Index jest uniwersalnym wzorem dla dorosłych kobiet i mężczyzn. Aby obliczyć swoje BMI, należy podzielić swoją masę w kilogramach, przez swój wzrost wyrażony w metrach podniesiony do kwadratu.

BMI = MASA (KG)/WZROST² (M)

Poniżej przedstawiamy kategoryzację, dzięki której możesz sprawdzić, co oznacza wynik Twojego BMI:

-poniżej 16 → wygłodzenie.
-od 16 do 16,99 → wychudzenie.
-od 17 do 18,49 → niedowaga.
-od 18,5 do 24,99 → waga prawidłowa.
-od 25 do 29,99 → nadwaga.
-od 30 do 34,99 → otyłość I stopnia.
-od 35 do 39,99 → otyłość II stopnia 
-powyżej 40 → otyłość III stopnia.

Ograniczenia wskaźnika BMI

Wskaźnik BMI jest powszechnie używanym parametrem, lecz ma swoje ograniczenia. Ma on wartość szacunkową, informuje bowiem o nadmiarze masy ciała, a nie nadmiarze tkanki tłuszczowej, a to właśnie nadmiar tkanki tłuszczowej jest kluczowy w kontekście powikłań choroby otyłościowej. BMI nie uwzględnia składu i typów ciała, w tym masy mięśniowej, masy kostnej, tłuszczu i wody. Dla przykładu osoba o wskaźniku BMI wynoszącym 30 kg/m² może być osobą umięśnioną i nie mieć za wysokiej zawartości tkanki tłuszczowej. Może też być osobą, która ma zdecydowany nadmiar tkanki tłuszczowej negatywnie wpływającej na zdrowie. W związku w powyższym BMI nie może być stosowane jako jedyna metoda określająca zdrową masę ciała. Zawsze musi brać pod uwagę wraz z innymi pomiarami oraz szczegółową wiedzą o pacjencie.

Istnieją jednak także sposoby na dokładniejsze określenie stanu naszej masy ciała. Jednym z nich jest pomiar składu ciała za pomocą bioimpedancji, czyli techniki polegającej na przepływie słabego prądu przez organizm. Dzięki temu można dokładnie określić proporcje między tkanką tłuszczową a mięśniową. Innym sposobem jest pomiar grubości fałdu skórnego za pomocą fałdomierza. Jest to technika pomiarowa, która pozwala na oszacowanie ilości tkanki tłuszczowej w organizmie.

‍Podsumowanie

Wiesz już, że BMI pozwala sprawdzić, czy stosunek Twojej masy względem Twojego wzrostu jest prawidłowy. Odpowiednia wartość BMI pozytywnie wpływa na sylwetkę, stan zdrowia, odporność, sprawność motoryczną, a także na samopoczucie. Jednocześnie rozumiesz, że nie u każdego ta wartość ma odzwierciedlenie. Pisząc o BMI, trzeba również zaznaczyć, że nie jest to wskaźnik idealny. Nie uwzględnia podziału na konkretne składowe masy ciała (tkanka tłuszczowa, tkanka mięśniowa, szkielet i woda). Wskaźnik BMI jest bardzo przydatny w diagnostyce nadwagi i otyłości. BMI pomaga również w ocenie ryzyka wystąpienia chorób np. cukrzycy, miażdżycy, udaru, mózgu czy chorób wieńcowych.

‍